Ninfèio
Nymphaea alba
Nymphaeaceae
Àutri noum : Crespo-d'aigo, Erbo-d'infèr, Vié-malaut, Ninfo.
Noms en français : Nénuphar blanc, Grand Nénuphar.
Descripcioun :La ninfèio fai de gròssi fueio redouno escavado dóu coustat dóu pecou (aquéli de dessouto l'aigo soun mai primo). Se recounèis eisadamen peréu emé si gràndi flour blanco que li petalo de l'en dedins soun acabado pèr d'antèro.
Usanço :Se fai de farino emé lou rizoumo qu'èi riche en empés (d'amidoun). Desempièi Pline l'erbo-d'infèr èi recoumendado pèr empacha de benda. Se dis que li mounge n'en manjavon à l'age-mejan. Poudèn pensa que lou noum de vié-malaut vèn d'acò. Li flour ajudon à caga.
Port : Erbo
Taio : 0,5 à 3 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Nymphaea
Famiho : Nymphaeaceae
Ordre : Nympheales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Aigo
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Nymphaea alba L., 1753
Bello-de-niue
Mirabilis jalapa
Nyctaginaceae
Autre noum : Bello-de-nue.
Nom en français : Belle-de-nuit.
Descripcioun :La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.
Usanço :Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753